[Fragment książki “Jedz zielone” autorstwa Hanny Stolińskiej]
Witamina A (retinol)
Witamina A należy do związków o działaniu antyoksydacyjnym. Wchodzi w skład rodopsyny, bierze udział w procesie widzenia, rozwoju komórek rozrodczych, a poprzez biosyntezę melaniny i produkcję włókien kolagenowych utrzymuje prawidłowy stan skóry. Witamina A wykazuje ponadto działanie przeciwzapalne. Przypisuje jej się rolę w prewencji i spowolnieniu progresji nowotworów jelita grubego, stercza, piersi i płuc. Witamina A wzmacnia odporność poprzez wspieranie działania grasicy.
Witamina B1 (tiamina)
Tiamina pełni ważną funkcję w metabolizmie komórek. Jest ona koenzymem wielu reakcji enzymatycznych kontrolujących procesy bioenergetyczne, metabolizm aminokwasów oraz przemiany różnych związków organicznych. Ponadto tiamina współuczestniczy w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego oraz wspomaga pracę układu sercowo-naczyniowego.
Witamina B2 (ryboflawina)
Ryboflawina uczestniczy w reakcjach oksydacyjno-redukcyjnych, przemianach węglowodanów, tłuszczu i białka. Ponadto jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania centralnego i obwodowego układu nerwowego oraz układu odpornościowego człowieka.
Niacyna (witamina B3, witamina PP)
Niacyna jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania mózgu i obwodowego układu nerwowego. Ponadto bierze udział w syntezie hormonów płciowych, kortyzolu, tyroksyny i insuliny.
Witamina B5 (kwas pantotenowy)
Kwas pantotenowy jako koenzym A bierze udział w przemianach związanych z gospodarką energetyczną w organizmie, m.in. w reakcjach utlenienia i syntezy kwasów tłuszczowych. Uczestniczy w syntezie cholesterolu, hormonów sterydowych, witaminy A i D, hemoglobiny i neuroprzekaźników.
Witamina B6 (pirydoksyna)
Znaczenie biologiczne witaminy B6 wynika z jej roli jako koenzymu ponad stu różnych enzymów, przyspieszających szereg przemian w ustroju. Pirydoksyna wpływa na drogi przemiany białka, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach oraz tryptofanu. Ponadto wpływa na glikogenezę i glikogenolizę w mięśniach. Jest niezbędna do produkcji hemoglobiny, ma wpływ na ciśnienie krwi, skurcze mięśni, pracę serca, prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Podnosi odporność immunologiczną organizmu i uczestniczy w tworzeniu przeciwciał.
Witamina C (kwas askorbinowy)
Naturalna witamina C pełni wiele funkcji w organizmie człowieka. Przede wszystkim poprzez działanie antyoksydacyjne ma zdolność do inaktywacji wolnych rodników, chroniąc przez peroksydacją kwasów nukleinowych oraz białek, tłuszczów i węglowodanów. Witamina C bierze udział w odbudowie tkanek podczas gojenia się ran i oparzeń, regulacji ciśnienia tętniczego, utrzymaniu zdrowych dziąseł, obniżeniu stężenia glukozy w stanach hiperglikemii oraz wchłanianiu wapnia i żelaza.
Witamina E (tokoferol)
Witamina E jest bardzo silnym antyutleniaczem, który chroni przed stresem oksydacyjnym i uszkodzeniem komórek, wywołanym przez reaktywne formy tlenu. Bierze udział w hamowaniu peroksydacji lipidów, syntezie substancji przeciwkrzepliwych, utrzymaniu odpowiedniej przepuszczalności błon komórkowych oraz zmniejszeniu agregacji płytek krwi. Związek ten odgrywa również rolę w ochronie krwinek czerwonych transportujących tlen, ekspresji genów oraz przekazywaniu sygnałów nerwowych. Dodatkowo tokoferol wpływa na prawidłową wydolność mięśni i wytwarzanie nasienia u mężczyzn.
Witamina K (filochinon)
Witamina K bierze udział w syntezie i utrzymaniu prawidłowego stężenia czynników krzepnięcia oraz białek wiążących wapń w nerkach, łożysku i płucach. Ponadto wykazuje właściwości antybakteryjne – przeciwzapalne, przeciwgrzybiczne, przeciwbólowe oraz hamujące rozwój niektórych nowotworów, m.in. piersi, jajnika, okrężnicy, pęcherzyka żółciowego, wątroby.
Foliany (kwas foliowy)
W organizmie człowieka są niezbędne do syntezy DNA, co zapewnia prawidłowy podział komórek, oraz do funkcjonowania układu krwiotwórczego i nerwowego.
magnez Bierze udział w przemianie węglowodanów. Jest konieczny do budowy kości i zębów. Wpływa na kurczliwość mięśni i pobudliwość tkanki nerwowej, zwalnia procesy starzenia i działa antystresowo – wpływa na funkcje mózgu.
Cynk
Bierze udział w przemianie białek, tłuszczu i węglowodanów. Wpływa na rozwój fizyczny i prawidłowe działanie narządów płciowych. Bierze udział w tworzeniu krwinek czerwonych, w oddychaniu tkankowym oraz leczy rany i oparzenia.
Wapń
Wpływa na równowagę ciała, jest głównym składnikiem szkieletu, utrzymuje pobudliwość tkanki nerwowej, wpływa na czynność mięśnia sercowego i wykorzystanie żelaza.
Mangan
Bierze udział w przemianach cholesterolu, niezbędny do budowy kości oraz prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Uczestniczy również w tworzeniu czerwonych krwinek.
Żelazo
Wpływa na tworzenie krwinek czerwonych, odgrywa również ważną rolę w zwalczaniu bakterii i wirusów przez system odpornościowy, wspomaga prawidłową pracę układu nerwowego, wpływa na oczyszczanie wątroby.
Potas
Bierze udział w regulacji ciśnienia tętniczego krwi, odgrywa ważną rolę w gospodarce wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej, ma decydujące znaczenie w przewodnictwie nerwowym i kurczliwości mięśni.
Skomentuj