fbpx
edukacja

Wsłuchiwanie się w syrenę alarmową – o czym informuje nas stres?

Możemy zagłuszyć stres lub spróbować go usłyszeć

Na prowadzonych przeze mnie warsztatach z radzenia sobie ze stresem proszę uczestników i uczestniczki o narysowanie swojego stresu. Po omówieniu rysunków każda osoba może zdecydować co ze swoją pracą zrobi. Zwykle kończy podarta, pognieciona, wyrzucona za okno, albo … spuszczona w toalecie. To pokazuje, jak negatywny stosunek mamy do stresu.

Nic zresztą dziwnego, wszędzie słyszymy o jego złych skutkach dla zdrowia, samopoczucia, ogólnego funkcjonowania. Wrzody, bezsenność, wypalenie zawodowe, zmęczenie i niechęć do życia – to tylko kilka przykładów z długiej listy skutków nagromadzenia stresu.

Czy jednak naprawdę nie ma w stresie nic pozytywnego?

 stres pozwala na odkrycie własnych zasobów

Jeśli tylko jego natężenie nie przekracza poziomu tolerancji (indywidualnej dla każdego i każdej z nas) stres motywuje do działania i daje energię konieczną do stawienia czoła wyzwaniom. Stres jest bowiem reakcją na sytuację, która w danym momencie przekracza nasze możliwości. Zmusza nas do wysiłku i poszukania zasobów w sobie i na zewnątrz siebie po to, by jej sprostać. Często okazuje się wtedy, że mamy ich więcej niż mogliśmy przypuszczać.

stres mówi wiele o naszym sposobie myślenia

 Dlaczego Piotr stresuje się publicznymi wystąpieniami, podczas gdy Anna nie ma z nimi problemu? Piotra przed wyjściem na podium atakują dysfunkcyjne myśli: Na pewno się ośmieszę. Zawsze muszę zrobić z siebie głupka. Jak zobaczą, że się denerwuję wyjdę na osobę niekompetentną. Anna też się obawia, ale jej myśli brzmią zupełnie inaczej: Postaram się, a jak nie wyjdzie to też nie koniec świata. Już kilka razy dobrze mi poszło. Mam prawo czuć się zdenerwowana, to naturalne. Stres pojawia się często tam, gdzie nasz nawykowy sposób myślenia pełen jest „nigdy i zawsze”, katastroficznych skutków nawet drobnych pomyłek i przewidywania najgorszego.

Zmiana myślenia jest możliwa na przykład podczas terapii w nurcie behawioralno-poznawczym. Dzięki niej nie tylko zwiększymy świadomość przyczyn napięcia, lecz także nauczymy się obniżać je poprzez zmianę nawyków myślowych.

stres pokazuje, co jest dla nas ważne

 Czy stresowalibyśmy się gdyby rezultat naszych działań były nam obojętny? Raczej nie. Przyglądając się temu co nas stresuje, możemy dostrzec, jakie kierują nami wartości. Być może jest to potrzeba kompetencji, szacunku lub troski o innych? Potrzeby są ważne gdyż ukierunkowują nasz działania – zatem warto mieć świadomość, które z nich znajdują się na szczycie naszej piramidy. Kiedy to odkryjemy, być może uda się je zaspokoić w inny, mniej stresujący dla nas sposób?

Analiza tego kiedy i dlaczego się stresujemy przypomina słuchanie syreny alarmowej. Niby nic przyjemnego, ale dzięki temu wiemy, że coś się dzieje i pilnie wymaga naszej uwagi. Możemy oczywiście zatkać uszy (np. stosując używki), ale to nie spowoduje, że syrena ucichnie, przeciwnie z czasem będzie coraz głośniejsza. Ta metafora ma dalsze implikacje. Walkę ze stresem bez uprzedniej próby zrozumienia tego, co ma on nam do powiedzenia można porównać do wyłączenia alarmu bez sprawdzenia czy mieszkanie się nie pali, lub czy ktoś nie włamuje się do domu. Eliminujemy jedynie skutki, a nie przyczyny problemu. Ryzykujemy więc, że po chwili ulgi problem pojawi się ponownie.

Wybór należy do nas. Możemy zagłuszyć stres lub spróbować go usłyszeć.

A co chce Ci powiedzieć, Twój stres?

www.ewakruchowska.pl, FB: Do siebie, FB: WenDoPodhale

 

Ewa Kruchowska

psycholożka dzieci i młodzieży, psychoterapeutka w trakcie czteroletniego szkolenia w nurcie CBT, trenerka kompetencji miękkich w tym Kreatywności i Kreatywnego Rozwiązywania Problemów, certyfikowana trenerka WenDo - samoobrony i asertywności dla kobiet i dziewczynek, wykładowczyni. Właścicielka i psycholożka Gabinetu Pomocy Psychologicznej i Rozwoju Osobistego „Do siebie” w Nowym Targu www.ewakruchowska.pl. Członkini Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przemocy. Pracuje w Punkcie Informacji i Wsparcia dla Osób Uwikłanych w Przemoc w Nowym Targu, w Gminnym Punkcie Konsultacyjnym ds. Profilaktyki, Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Narkomanii oraz jako wykładowczyni w Państwowej Podhalańskiej Wyższej Szkole Zawodowej. Współautorka czterech monografii naukowych. Specjalistka Zdrowego Zdrowia

1 komentarz

Zostaw komentarz

  • Kolejny ciekawy artykuł który nie uczy ,nie nakazuj i nie zakazuje ale sprawia że znów na chwilę przystajemy w zadziwieniu i zamyśleniu nad samym sobą . A autorka zręcznie prowokuje do odpowiedzi na pytania które może czasem nie mamy odwagi sobie zadać… To wielka umiejętność za którą mogę tylko podziękować – bo wnioski, jak słusznie podkreślono muszę wyciągnąć sama.