Kolejnym ważnym makroelementem dla organizmu człowieka jest fosfor.
Charakterystyka oraz znaczenie dla człowieka
Fosfor wchodzi w skład zębów, komórek, kwasów nukleinowych (RNA i DNA) i ma ogromne znaczenie w procesach biologiczno-chemicznych zachodzących w naszym organizmie. Razem z wapniem i witaminą D odpowiada za mineralizację i budowanie mocnych i zdrowych kości. Około 85% tego pierwiastka znajduje się właśnie w kościach i zębach. Fosfor bierze udział w przewodnictwie w komórkach nerwowych i odpowiada za równowagę kwasowo- zasadową.
Dobowe zapotrzebowanie na fosfor wynosi od 800mg do 1200mg. Jest to dawka, którą przy zrównoważonej diecie spokojnie można zaspokoić.
Co sprzyja niedoborom fosforu?
– dieta niskobiałkowa
– wzrost i dojrzewanie (dzieci i młodzież są szczególnie narażone na niedobory tego pierwiastka)
– nadużywanie alkoholu
– niedożywienie
– zaburzenia funkcji lub niewydolność nerek
– radykalna dieta odchudzająca
– niedobór witaminy D i wapnia
– zażywanie leków steroidowych przeciwzapalnych
Gdzie się znajduje?
Fosfor jest obecny w większości produktów zbożowych, takich jak kasza gryczana, płatki owsiane, otręby zbożowe lub pszenne. Ziarna słonecznika, sezamu, pestki dyni są również bardzo bogate w ten pierwiastek. Ogromne zasoby fosforu zawierają wszystkie produkty mleczne, takie jak żółte sery i produkty pochodzenia zwierzęcego. Warto również zwrócić uwagę na ryby, tran oraz jaja.
W roślinach także znajdują się spore ilości fosforu. Fosfor bierze udział w budowie ścian komórkowych roślin. Najwięcej mają go rośliny strączkowe, natka pietruszki, kiełki, marchew oraz kukurydza. Niestety nie jest on tak dobrze przyswajalny, jak w przypadku produktów mlecznych lub pochodzenia zwierzęcego. Aby zwiększyć przyswajalność fosforu z roślin przed ich spożyciem warto je namoczyć w wodzie.
Objawy niedoboru
– drżenie mięśni
-próchnica zębów
– łamliwość kości
– osłabienie i bóle mięśni
– wypadanie włosów oraz słabe paznokcie
Do cięższych powikłań związanych z niedoborem fosforu należą: niewydolność oddechowa, zaburzenia rytmu serca oraz wymioty i biegunka.
Do niedoboru fosforu dochodzi jednak rzadko, bo fosfor jest powszechnie dostępny w produktach spożywczych.
Objawy nadmiaru
Fosfor jest wydalany przez nerki i przy prawidłowej diecie nie dochodzi do jego nadmiernego gromadzenia się. Jednak najbardziej narażone są na to osoby, które cierpią na niewydolność nerek. U dzieci w przypadku nadmiaru fosforu może dochodzić do nadpobudliwości. Ważne jest, aby każdą suplementację fosforu konsultować z lekarzem.
Skomentuj